Pracownicze Plany Kapitałowe

Czym są Pracownicze Plany Kapitałowe?

PPK to dobrowolny system oszczędzania długoterminowego dla wszystkich zatrudnionych, którzy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Tworzony jest z udziałem pracownika i pracodawcy.

Regulacje prawne: ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych

PPK wprowadzono na podstawie doświadczenia innych krajów, w których funkcjonują podobne programy oszczędzania dla pracowników, m.in. Niemcy, Wielka Brytania, kraje skandynawskie czy Stany Zjednoczone.

Cechy PPK:

• system kapitałowy,
• nie jest częścią systemu emerytalnego,
• oszczędności na koncie pracownika będzie można wypłacić w każdej chwili, po ukończeniu 60 roku życia,
• środki zgromadzone na koncie będą podlegały dziedziczeniu.

Kogo obejmie PPK?

Każdego pracodawcę, który zatrudnia przynajmniej 1 pracownika, za którego odprowadza składki emerytalne i rentowe.

Każdego zatrudnionego w rozumieniu ustawy o PPK art. 2 ust. 1 pkt 18, podlegającego obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym:

• pracownicy w rozumieniu kodeksu pracy,
• osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia,
• członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
• osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia,
• członkowie rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia funkcji,
• osoby wskazane wyżej przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński (do czasu powrotu do pracy pracodawca nie będzie odprowadzać składek do PPK).

Wybór instytucji zarządzającej i podpisanie umowy

Firma wdrażająca PPK zobowiązana jest wybrać instytucję zarządzającą, która będzie gromadziła i inwestowała środki finansowe. Instytucja zarządzająca musi posiadać:

• minimum 3-letnie doświadczenie w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi,
• kapitał własny w wysokości co najmniej 25 mln złotych.

Pracodawca najpierw zawiera umowę o zarządzanie PPK z instytucją finansową. Następnie, w imieniu pracowników, zawiera umowę o prowadzenie PPK po upływie 3 miesiąca zatrudnienia- nie później niż do 10 dnia czwartego miesiąca zatrudnienia.

Kiedy wdrożyć PPK?

Podmiot zatrudniający:

 Co najmniej 250 osób na dzień 31 grudnia 2018 r.:

– od 1 lipca 2019 r. stosuje ustawę PPK;

– do 25 października 2019 r. zawarcie umowy o zarządzanie PPK

– do 12 listopada 2019 r. zawarcie umowy o prowadzenie PPK

Co najmniej 50 osób na dzień 30 czerwca 2019 r.:

– od 1 stycznia 2020 r. stosuje ustawę PPK;

– do 24 kwietnia 2020 r. zawarcie umowy o zarządzanie PPK

– do 11 maja 2020 r. zawarcie umowy o prowadzenie PPK

Co najmniej 20 osób na dzień 31 grudnia 2019 r.:

– od 1 lipca 2020 r. stosuje ustawę PPK;

– do 27 października 2020 r. zawarcie umowy o zarządzanie PPK

– do 10 listopada 2020 r. zawarcie umowy o prowadzenie PPK

Pozostałe podmioty zatrudniające:

– od 1 stycznia 2021 r. stosuje ustawę PPK;

– do 23 kwietnia 2021 r. zawarcie umowy o zarządzanie PPK

– do 10 maja 2021 r. zawarcie umowy o prowadzenie PPK

Rezygnacja z PPK

Pracodawca nie będzie zobowiązany do zawarcia umowy o zarządzanie PPK we wskazanym wyżej terminie tylko w 2 przypadkach:

• pracownik do dnia upływu wskazanego terminu przestanie być osobą zatrudnioną u pracodawcy (nastąpi rozwiązanie stosunku pracy),
• pracownik dobrowolnie zrezygnuje z PPK- powinien złożyć pracodawcy pisemną deklarację o rezygnacji z uczestnictwa w PPK (deklaracja rezygnacji z PKK do pobrania tutaj)

Wysokość wpłat na PPK

Rachunek PPK zasilany będzie z 3 źródeł:

• z wynagrodzenia pracownika
• od wynagrodzenia pracownika- składka pracodawcy
• państwo

Pracodawca będzie miał obowiązek obliczyć, pobrać i wpłacić składki do funduszu prowadzącego PPK. Pracownikowi zostanie pobrane 2% wynagrodzenia brutto z możliwością obniżenia do 0,5% w przypadku gdy uzyskiwane z różnych źródeł wynagrodzenie nie przekroczy 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. O wysokości pobieranej składki zdecyduje pracownik w składanej deklaracji.

Wpłata od pracodawcy będzie wynosiła 1,5% wynagrodzenia brutto. Nie ma on możliwości obniżenia wpłaty, może jednak zadeklarować składkę podwyższoną do 2,5%.

Ze środków Funduszu Pracy pracownik otrzyma wpłatę powitalną w wysokości 250 zł. Warunkiem jej otrzymania będzie odprowadzenie składek na PPK przynajmniej przez 3 kolejne pełne miesiące. Dopłata roczna w wysokości 240 zł zostanie przyznana, jeśli w trakcie roku kalendarzowego kwota wpłat podstawowych i dodatkowych finansowanych przez pracodawcę zostanie odprowadzona od przynajmniej 6-krotności minimalnego wynagrodzenia.

Maksymalny limit wpłat i dopłat na wszystkie rachunki uczestnika PPK w danym roku kalendarzowym wynosi równowartość 50.000 dolarów amerykańskich według średniego kursu NBP na ostatni dzień roboczy przed 31 grudnia roku poprzedniego.

Termin wpłat

Wpłaty na PPK powinny być dokonywane w terminie do 15. dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym zostaną naliczone i pobrane.

Przykład: Firma zatrudniająca w lipcu zawarła umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK oraz w tym samym miesiącu wypłaciła pracownikom wynagrodzenie. Firma była zobowiązana obliczyć i pobrać składki na PPK w terminie wypłaty wynagrodzenia, czyli w lipcu, natomiast dokonać wpłat do instytucji finansowej powinna w terminie 1-15 sierpnia.

Kiedy można nie dokonywać wpłaty do PPK?

Wpłaty podstawowe, jak i dodatkowe można wstrzymać w następujących przypadkach:

• zła kondycja ekonomiczna zatrudniającego (przestój ekonomiczny w okresie niewykonywania pracy przez pracownika, w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy, sytuacja niewypłacalności pracodawcy, ogłoszenie upadłości),
• przejściowego zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Opodatkowanie wpłat na PPK i składki ZUS

Wpłaty podstawowe i dodatkowe dokonywane przez Pracodawcę, finansowane z jego środków obrotowych, wpłacane na rachunek PPK pracownika, stanowią dla pracownika przychód ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o PIT art. 12 ust. 1. Przychód z nieodpłatnego świadczenia powstanie w miesiącu dokonania wpłaty przez Pracodawcę.

Przykład: W miesiącu październiku pracownik złożył wypowiedzenie. W dniu 30 listopada umowa o pracę uległa rozwiązaniu. W tym samym dniu pracodawca wypłacił ostatnie wynagrodzenie pracownikowi, które pomniejszył o składkę pracownika do PPK. Wpłatę na rachunek PPK od pracownika i od pracodawcy, finansowaną z jego środków obrotowych, pracodawca przekazał w dniu 15 grudnia. Czy i w jakiej wysokości pracodawca pobierze zaliczkę od nieodpłatnego świadczenia z tytułu wpłaty do PPK dokonanej z własnych środków?

Odpowiedź: Pracodawca nie naliczy i nie pobierze zaliczki należnej od wysokości świadczenia- przekazanej wpłaty w grudniu, ponieważ stosunek pracy zakończył się z dniem 30 listopada i w grudniu nie wystąpi wynagrodzenie pracownika. W takim przypadku firma zatrudniająca doliczy przychód, w wysokości dokonanej wpłaty PPK ze środków własnych pracodawcy, do informacji rocznej PIT-11. W omawianej sytuacji u podatnika może wystąpić konieczność dopłaty podatku w rozliczeniu rocznym.

Na podstawie art. 26 ust. 5 ustawy o PPK wpłaty dokonywane na rachunek uczestnika PPK nie stanowią podstawy do naliczenia składek ZUS na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne ani na fundusze poza ubezpieczeniowe (FP, FGŚP, PFRON, FEP).